زمان تقریبی مطالعه: 3 دقیقه
 

الإعجاز القصصی فی القرآن‌ (کتاب)





«الاعجاز القصصی فی القرآن» با نگاهی تازه و جدید به یکی از وجوه اعجاز آمیز قرآن کریم که همانا اعجاز قرآن در بیان داستانها و قصه‌های تاریخی است می‌پردازد.


۱ - معرفی اجمالی



اعجاز قصصی قرآن در اخبار و گزارش‌های قرآن از وقایع تاریخی نهفته است و با داستانهای صرف ادبی که آمیخته با خیال و اغلب مبالغه آمیز است متفاوت می‌باشد. قصص قرآنی در پرورش عقول و اذهان آدمیان و نیز تهذیب نفوس ایشان بسیار مؤثر است، ازاین رو بسیاری از دانشمندان و مفسران به شرح و تحلیل آنها پرداخته‌اند.
نویسنده در این کتاب ابتدا به معرفی انواع قصه در قرآن پرداخته و تفاوتهای لغوی میان قصه، خبر، نبا و حدیث را یادآور شده و عناصر و اهداف قصه‌های قرآنی را بیان می‌نماید. پس از آن به بیان ویژگی‌های ادبی و اسلوبی قصه‌های قرآنی پرداخته و در ادامه یادآور می‌شود که قصه‌های قرآنی دوگونه‌اند: وقایع و حوادث برخی از قصه‌ها در سوره‌های مختلف پخش شده است، مانند داستان حضرت موسی و حضرت ابراهیم علیهما السلام، در عین حالی که وحدت موضوعی در آنها محفوظ مانده است.
اما در برخی دیگر از قصه‌های قرآنی وقایع و حوادث به صورت کامل در یک سوره آمده است، مانند داستان حضرت یوسف علیه السلام. در پایان کتاب هم نویسنده به بررسی اعجاز بلاغی و بیانی قصه‌های قرآنی می‌پردازد و مفهوم اعجاز در قرآن کریم (به صورت عام) و در قصه‌های قرآنی (به صورت ویژه) را یادآور می‌شود.

۲ - ساختار کتاب



کتاب حاضر مشتمل بر مقدمه‌ای به قلم مؤلف و چهار فصل ذیل و یک خاتمه می‌باشد: مباحث ذیل مقدمه عبارتند از: المدخل: القصة و تطورها العام، تطور القصة فی الآداب العالمیة، فن القصة عند العرب، عناصر القصة و خصائصها، ادب القصة فی القرآن الکریم.
[۱] الإعجاز القصصي في القرآن، ص۱۵.
الفصل الاول: «انواع القصة فی القرآن الکریم: عناصرها و اغراضها» شامل سه مبحث ذیل می‌باشد: اول: انواع القصة فی القرآن الکریم (القصة التاریخیة، القصة الواقعیة، القصة التمثیلیة، القصة الرمزیة)، ثانیا: عناصر القصة فی القرآن الکریم (الاحداث، العنصر الزمنی، العنصر المکانی، الشخصیات، الحوار). ثالثا: اغراض القصص القرآنی.
[۲] الإعجاز القصصي في القرآن، ص۴۱.
الفصل الثانی: «الخصائص اللغویة و الاسلوبیة» دارای یک مقدمه و دو مبحث ذیل است: اولا: الخصائص اللغویة (الحروف و اصواتها، الاعجاز فی بلاغة الجملة فی القصة القرآنیه). ثانیا: الخصائص الاسلوبیة.
[۳] الإعجاز القصصي في القرآن، ص۱۴۶.
الفصل الثالث: «القصة بین الاکمال و التوزیع فی القرآن الکریم»
[۴] الإعجاز القصصي في القرآن، ص۱۹۵.
الفصل الرابع: «الاعجاز البلاغی و البیانی فی القصص القرآن الکریم» مشتمل بر مفهوم الاعجاز فی القرآن، الاعجاز البیانی فی القصص القرآنی در پایان هم منابع و مآخذ کتاب معرفی شده و فهرست مطالب آن درج گردیده است.
[۵] الإعجاز القصصي في القرآن، ص۲۳۹.


۳ - نسخه شناسی



کتاب حاضر به قلم دکتر سعید عطیة علی مطاوع، رئیس بخش زبان عبری دانشگاه الازهر و به زبان عربی نگارش یافته و در قطع وزیری با جلد شومیز در ۲۸۶ صفحه برای نخستین بار در سال ۲۰۰۶ م توسط انتشارات «دار الآفاق العربیة» قاهره منتشر شده است.

۴ - پانویس


 
۱. الإعجاز القصصي في القرآن، ص۱۵.
۲. الإعجاز القصصي في القرآن، ص۴۱.
۳. الإعجاز القصصي في القرآن، ص۱۴۶.
۴. الإعجاز القصصي في القرآن، ص۱۹۵.
۵. الإعجاز القصصي في القرآن، ص۲۳۹.


۵ - منبع


نرم افزار مشکات الانوار، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.